Cholesterol – Co to jest i jak dbać o prawidłowy poziom?

co to jest cholesterol

Cholesterol – co to jest i jak dbać o prawidłowy poziom?

Czym jest cholesterol i jaką rolę pełni w organizmie człowieka? Jakie jest prawidłowe stężenie cholesterolu we krwi? Co to jest dobry i zły cholesterol? Czym różnią się od siebie te dwie frakcje i jaki jest ich prawidłowy poziom? Dlaczego tak ważne jest, aby utrzymywać stężenie trójglicerydów na odpowiednim poziomie? Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące tego tematu i wskazujemy sposoby na obniżenie poziomu cholesterolu!

Cholesterol jest tłuszczem, czyli organicznym związkiem chemicznym i nie rozpuszcza się w naszej krwi. Cholesterol może być syntetyzowany w wątrobie i jelitach, lecz największa jego część dostana jest wraz z pożywieniem. Ulega wchłanianiu w jelicie cienkim. Cholesterol całkowity wyznacza ogólny poziom cholesterolu w organizmie człowieka. Badanie poziomu cholesterolu we krwi przeprowadza się z krwi żylnej, którą należy pobrać na czczo.

Cholesterol LDL i cholesterol HDL – czym się różnią?

Cholesterol dzieli się na dwie frakcje, różniące się między sobą budową i właściwościami.

  • LDL – znany jako zły cholesterol to lipoproteina o niskiej gęstości (low density lipoprotein). Odpowiada za transport cholesterolu z wątroby do komórek ciała. Nadmiar LDL gromadzi się w naczyniach wieńcowych, prowadzi do tworzenia złogów i zmniejsza światło naczyń, ograniczając swobodny przepływ krwi.
  • HDL (high density lipoprotein), czyli lipoproteina o wysokiej gęstości, nazywany jest również dobrym cholesterolem. Jego rola polega na wiązaniu nadmiaru cholesterolu obecnego na ściankach naczyń krwionośnych, a następnie transport do wątroby. W wątrobie cholesterol jest magazynowany, przetwarzany i wydalany wraz z żółcią.
cholesterol - jakie suplementy

Rola cholesterolu w organizmie człowieka

Cholesterol, choć często demonizowany, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu:

  • uczestniczy w syntezie hormonów steroidowych,
  • bierze udział w syntezie endogennej witaminy D3,
  • warunkuje właściwy przebieg rozwoju embrionalnego,
  • wchodzi w skład błon komórkowych,

Jaki jest prawidłowy poziom cholesterolu?

Poziom cholesterolu uzależniony jest od przebiegu procesu jego syntezy oraz ilości dostarczanej ze źródeł zewnętrznych (pokarmowych). Choć ustalono ogólne normy cholesterolu we krwi, warto zaznaczyć, że jego prawidłowy poziom ustalany jest indywidualnie, po uwzględnieniu parametrów, tj. płeć, wiek, czynniki środowiskowe, uwarunkowania genetyczne, aktywność fizyczna, choroby współistniejące.

Normy cholesterolu

U kobiet prawidłowy poziom cholesterolu powinien mieścić się w normach:

  • cholesterol całkowity: 125-200 mg/dl;
  • LDL: mniej niż 100 mg/dl;
  • HDL: co najmniej 50 mg/dl;

W grupie mężczyzn poziom cholesterolu wynosi:

  • cholesterol całkowity: 125-200 mg/dl;
  • LDL: mniej niż 100 mg/dl;
  • HDL: co najmniej 40 mg/dl;

Oceniając poziom cholesterolu we krwi pacjenta, należy uwzględnić także dodatkowe czynniki. Jeśli w konkretnym przypadku występuje obciążenie w wywiadzie rodzinnym, norma ustalana jest na niższym poziomie.

Normy cholesterolu – jaki poziom cholesterolu może niepokoić?

Poziom cholesterolu całkowitego u osób dorosłych nie powinien przekroczyć wartości 200 mg/dl. Natomiast jako górną granicę u osób zdrowych wskazuje się 240 mg/dl. Poziom cholesterolu LDL nie powinien wynosić więcej niż 190 mg/dl. Natomiast cholesterol HDL, w odróżnieniu od poprzednich nie może być zbyt niski, tj. mniej niż 40 mg/dl może prowadzić do rozwoju chorób serca i zaburzeń układu nerwowego.

zestaw na cholesterol

Czym skutkuje podwyższony poziom cholesterolu?

Zaburzenia gospodarki lipidowej mogą przyczyniać się do rozwoju chorób:

  • układu sercowo-naczyniowego,
  • nerek,
  • nowotworowych,
  • neurodegeneracyjnych,

Podwyższony cholesterol może przyczyniać się także do powstawania blaszek miażdżycowych. Podwyższony poziom cholesterolu sprzyja rozwojowi choroby wieńcowej i zwiększa ryzyko udaru mózgu i zawału mięśnia sercowego. Wraz z podwyższonym poziomem cholesterolu wzrasta ryzyko chorób serca, oraz schorzeń układu nerwowego: choroby Alzheimera i demencji. Wysoki cholesterol może powodować niewydolność nerek, nadciśnienie tętnicze i niedokrwienie kończyn dolnych.

Co zrobić, aby obniżyć cholesterol?

Biorąc pod uwagę, że wysoki cholesterol nie daje w zasadzie żadnych niepokojących objawów, należy pamiętać o regularnym wykonywaniu badań diagnostycznych – minimum raz w roku, a w przypadku osób o podwyższonym ryzyku chorób układu sercowo naczyniowego częściej. Jeżeli normy cholesterolu zostaną przekroczone, a nie wykonamy badań, objawy mogą pojawić się dopiero w momencie wystąpienia zmian miażdżycowych, tj. osłabienie wzroku, obrzęk nóg, ból w klatce piersiowej.

Jeżeli badanie cholesterolu całkowitego ujawni podwyższony jego poziom, należy jak najszybciej wprowadzić zmiany w swoich nawykach – głównie żywieniowych. Warto wykluczyć lub zredukować w diecie przede wszystkim tłuszcze zwierzęce, produkty pszenne, żywność wysokoprzetworzoną.

Co robić, aby przywrócić właściwy poziom cholesterolu?

Warto natomiast wzbogacić posiłki o rośliny strączkowe, orzechy zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe, świeże warzywa i owoce, a także zadbać o zwiększenie ilości błonnika. Jeżeli chcemy obniżyć cholesterol warto zwrócić uwagę na podaż witamin, szczególnie C i E. Niech codzienna dieta obfituje w antyoksydanty. Wiedząc, co obniża poziom cholesterolu całkowitego, łatwiej będzie zmienić nawyki żywieniowe w trosce o własne zdrowie. Jeśli z różnych przyczyn nie mamy możliwości wzbogacenia posiłków o wymienione substancje, możemy rozważyć stosowanie suplementów diety, zawierających cenne składniki, wspierające organizm w wiązaniu nadmiaru cholesterolu. Istotna w walce z nadmiernym poziomem cholesterolu jest także aktywność fizyczna – regularna o umiarkowanej intensywności. Równie ważne jest unikanie stresu, dbanie o higienę snu i wypoczynek. Należy również ograniczyć spożywanie alkoholu i palenie papierosów. W niektórych przypadkach konieczne jest wdrożenie leczenia farmakologicznego – u pacjentów z bardzo wysokim poziomem cholesterolu we krwi oraz u tych osób, u których zmiana nawyków nie przyniosła żadnych korzyści.

Żródła:

1. Użarowska M., Surman M., Janik M., Dwie twarze cholesterolu: znaczenie fizjologiczne i udział w patogenezie wybranych schorzeń, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 2/2018. Dostęp: https://doi.org/10.36921/kos.2018_2396
2. Parol D., Mamcarz A. Diety roślinne w kontekście chorób układu sercowo-naczyniowego. Folia Cardiologica 2015 tom 10, nr 2, strony 92–99 DOI: 10.5603/FC.2015.001

Katarzyna Olszańska
Katarzyna Olszańska

Dyplomowany dietetyk, od lat związana z rynkiem suplementów diety w Polsce. Wspomaga w tworzeniu i opracowywaniu planów dietetycznych oraz właściwej suplementacji. Prywatnie mama dwójki dzieci, miłośnik pływania i jazdy na rowerze.

Poznaj nasze produkty

TE WPISY MOGĄ CIĘ ZAINTERESOWAĆ

thumbnail1
Co to jest Ashwagandha i jak działa?

Co to jest Ashwagandha i jak działa ? Ashwagandha jest to krzew, którego właściwości zdrowotne zostały już dawno dokładnie poznane. Mimo tego nadal są dokładnie badane. Krzew ma bardzo szerokie zastosowanie. Wykorzystywać można zarówno liście, korzenie, jak i owoce tej …

Co to jest Ashwagandha i jak działa?

Projekt bez tytułu(84)
Ashwagandha – indyjski żeń-szeń, który poprawi samopoczucie

Ashwagandha – indyjski żeń-szeń, który poprawi samopoczucie Ashwagandha jest indyjskim ziołem, które znane jest już od lat. W tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej stosowana była już od bardzo dawna. Jej zdrowotne i dobroczynne właściwości doceniane są obecnie również przez nowoczesną medycynę zachodnią. …

Ashwagandha – indyjski żeń-szeń, który poprawi samopoczucie

naturalne adaptogeny
Silne adaptogeny prosto z natury

Silne adaptogeny prosto z natury Natura obdarzyła nas roślinami nie tylko pięknymi, pachnącymi czy jadalnymi. Dała nam również takie, które wpływają pozytywnie na nasze zdrowie. Przywracają równowagę organizmu, wspierają leczenie, podnoszą poziom odporności, czy ułatwiają dostosowanie się do zmieniających się …

Silne adaptogeny prosto z natury

Shopping Cart
Dołącz do listy oczekujących Poinformujemy Cię, gdy produkt znów będzie dostępny. Podaj poniżej swój adres e-mail aby otrzymać powiadomienie o dostępności produktu.
Scroll to Top