Według ogólnie przyjętej normy, optymalny poziom homocysteiny we krwi mieści się w przedziale pomiędzy 5, a 15 µmol/l. Uzależniony jest od wieku, płci pacjenta, kondycji wątroby i nerek, a także stylu życia, do którego zalicza się stosowaną dietę i poziom aktywności fizycznej. Warto dodać, że w grupie dzieci i kobiet w ciąży przyjmuje się niższe normy, a wyższe dla osób w podeszłym wieku. Choć jej stężenie w dużej mierze zależy od sprawności wątroby, a nadmiar wydalany jest przez nerki, to w niektórych sytuacjach dochodzi do wzrostu stężenia. Podwyższony poziom homocysteiny we krwi dzieli się na kilka etapów. Pierwszym jest postać umiarkowana, kiedy jej stężenie mieści się w przedziale 16-30 µmol/l. Drugi to postać pośrednia ze stężeniem wynoszącym pomiędzy 31, a 100 µmol/l. Ostatnie stadium to postać ciężka, gdy stężenie homocysteiny osiąga powyżej 100 µmol/l.

Hiperhomocysteinemia oznacza, że homocysteina we krwi wykracza poza normy i jest niebezpiecznym stanem dla organizmu człowieka. Prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych, co z kolei zwiększa ryzyko osadzania się w nabłonku naczyń blaszek miażdżycowych. Jak proces ten wpływa na naczynia krwionośne? Prowadzi do stopniowego zwężania ich światła. W przypadku pęknięcia blaszki miażdżycowej może dojść do zawału serca lub udaru mózgu. Zwiększony poziom homocysteiny może wywoływać także nadciśnienie tętnicze. Wraz ze wzrostem stężenia homocysteiny rośnie ryzyko rozwoju nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych. Warto dodać, że homocysteina to aminokwas, który powoduje stres oksydacyjny. Na nadmiar homocysteiny ma wpływ obecność innych jednostek chorobowych. Ryzyko wzrasta u osób, u których występują choroby tarczycy, cukrzyca typu 1 i 2, choroby nerek lub wątroby. Do czynników ryzyka zalicza się także przyjmowanie niektórych grup leków, w szczególności warto wymienić leki przeciwpadaczkowe i hormonalne leki antykoncepcyjne zawierające estrogeny.

W literaturze wielokrotnie znajdujemy potwierdzenie, że w przypadku podwyższonego poziomu homocysteiny dochodzi do wzrostu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Istnieje kilka możliwych mechanizmów, które mogą dotyczyć rozwoju zmian miażdżycowych, a wśród nich wymienia się m.in. zwiększone utlenianie cząsteczek cholesterolu frakcji LDL, nasilenie proliferacji komórek mięśni gładkich, czy zwiększenie syntezy tromboksanu (stymuluje agregację płytek). Homocysteina w nadmiarze może wpływać na śródbłonek naczyń i powodować jego uszkodzenie i różne dysfunkcje.

U osób narażonych na podwyższony poziom homocysteiny lekarz prowadzący może zalecić wykonanie badania, mającego na celu określenie dokładnego jej stężenia. Samo badanie polega na pobraniu krwi z żył pacjenta, a następnie wykonaniu analizy. Bardzo istotne jest, aby badanie przeprowadzić jak najszybciej od uzyskania próbki, ponieważ stężenie homocysteiny obniża się wraz z upływem czasu. Gdy wynik okaże się niekorzystny, lekarz może zalecić przeprowadzenie dalszej diagnostyki. Jeżeli decydujemy się na badanie moczu, powinniśmy mieć świadomość, że u osoby zdrowej homocysteina nie powinna w nim występować. Jak przygotować się do badania homocysteiny? Należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, suplementach i roślinnych preparatach, które przyjmujemy na co dzień, ponieważ mogą doprowadzić do uzyskania fałszywych wyników. Badaniem uzupełniającym, które może zalecić lekarz prowadzący jest test na obecność mutacji genu MTHFR. Dlaczego to istotne? Ponieważ mutacja genu MTHFR prowadzi do obniżenia poziomu wchłaniania kwasu foliowego. W celu wykonania analizy konieczne jest ponowne pobranie krwi pacjenta lub wymazu z policzka.

Badanie homocysteiny we krwi zaleca się przeprowadzić u osób, które należą do grupy ryzyka. Zalicza się do nich przede wszystkich tych, którzy już przebyli zawał lub udar, a także cierpiących na choroby sercowo-naczyniowe. Warto wymienić także osoby zmagające się z niedoczynnością tarczycy, schorzeniami wątroby, a kolejnym czynnikiem ryzyka jest niewydolność nerek. Mając świadomość, jakie witaminy mają znaczenie dla prawidłowego przebiegu szlaku metabolicznego homocysteiny, należy pamiętać, że czynnikiem ryzyka może okazać się niedobór kwasu foliowego i witamin z grupy B (B6 i B12). Badanie stężenia homocysteiny zaleca się także osobom z historią chorób sercowo-naczyniowych w rodzinie oraz z podejrzeniem homocysteinurii. Jest to jednostka chorobowa o podłożu genetycznym, w przebiegu której dochodzi do zaburzeń przemian homocysteiny.

Przedstawiony materiał ma charakter informacyjny i nie stanowi porady lekarskiej.
Opis stanowi informację o substancjach i ich możliwościach zastosowania na podstawie dostępnych informacji w artykułach naukowych (PubMed, Scorpus, Elsevier), Internecie, prasie, książkach naukowych. Materiał nie stanowi opisu suplementu diety, ani innego produktu zawierającego opisane składniki.
W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, że bardzo ważna jest zrównoważona i zbilansowana dieta. Nie przekraczaj zalecanej porcji dziennej, przechowuj suplement w miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Zawsze czytaj etykiety, a na nich zalecenia i ostrzeżenia, a w razie wątpliwości zawsze konsultuj stosowanie z lekarzem.