Jodek potasu - co to jest? Zastosowanie, działanie i właściwości
Przyjmowanie jodku potasu jest czymś, co od razu kojarzy się z łagodzeniem skutków napromieniowania. Jednak warto wiedzieć, że składnik ten jest powszechnie stosowany m.in. w wielu na gojenie i odkażanie ran. Co ciekawe, jodek potasu stanowi również element wzbogacanych produktów spożywczych - głównie soli jodowanej, którą znajdziemy na sklepowych półkach. Co warto wiedzieć na temat jodku potasu? Kiedy faktycznie powinniśmy go zażywać lub suplementować?
Spis treści
Jodek potasu. Co to jest?
Jodek potasu to inaczej sól potasowa kwasu jodowodorowego. Z perspektywy chemicznej jest nieorganicznym związkiem chemicznym o symbolu KI. Na co dzień (choć w niewielkich ilościach) znajdziemy go w soli kuchennej. Służy to jej jodowaniu, a jako alternatywny dodatek stosuje się też jodan potasu (KIO3). Co ważniejsze, jodek potasu jest jednym ze składników płynu Lugola - roztworu podawanego dzieciom, aby zapobiec skutkom skażenia radioaktywnego. Płyn Lugola pozwala zahamować wnikanie radioaktywnych izotopów do tarczycy. Z tego względu musi być powszechnie dostępny w państwach narażonych na skażenia radioaktywne.
Jodek potasu - zastosowanie
Suplementacja jodu jest niezbędna wszędzie tam, gdzie występuje niedobór tego pierwiastka. Aby uzupełnić zapotrzebowanie na jod, do soli kuchennej dodaje się właśnie jodek potasu. Jest to praktykowane na terenie wielu krajów, w tym w Polsce. Jodek potasu ma zapobiegać niedoborom jodu, który jest niezbędny do prawidłowej pracy tarczycy i całego układu hormonalnego. Jod wykazuje niebagatelny wpływ na procesy metaboliczne organizmu, pracę naszych mięśni, a także rozwój mózgu i układu nerwowego (zwłaszcza w przypadku płodów i dzieci). Niedobory jodu prowadzą do wielu chorób i dolegliwości. Właśnie dlatego w czasie ciąży i karmienia piersią suplementacja tego składnika bywa niezbędna. Trzeba jednak pamiętać, że zawsze powinna być prowadzona pod ścisłą kontrolą lekarza.
Jodek potasu wykorzystuje się także w produkcji jodyny o działaniu odkażającym i uzdatniającym wodę. Ponadto maści z tym związkiem są używane w celu leczenia obrzęków limfatycznych, tępych urazów, naciągnięcia mięśni, czy stanów zapalnych, a także w terapii jodowej. Jodek potasu może być używany również jako środek wykrztuśny przy chorobach górnych dróg oddechowych oraz w leczeniu łagodnych odmian sporotrychozy (choroby, którą wywołuje zakażenie przez grzyba mikroskopowego).
Jodek potasu: działanie
Jodek potasu najczęściej stosuje się w celach profilaktycznych wobec potencjalnego magazynowania radioaktywnych izotopów jodu w sytuacji skażenia radioaktywnego, np. w wyniku zniszczeń elektrowni atomowych. Po przyjęciu leku z jodkiem potasu tarczyca nasyca się zawartym w preparacie jodem. Dzięki temu nie przyjmuje i gromadzi radioaktywnego jodu w przypadku zagrożenia radiacyjnego.
Dawkowanie takich preparatów jest zależnie od wieku pacjenta.
Jodek potasu - właściwości
Właściwości jodku potasu to przede wszystkim profilaktyczne działanie wobec magazynowania toksycznych form jodu w wyniku skażenia radioaktywnego. Według informacji podanych przez biuro prasowe Ministerstwa Zdrowia, w Polsce preparaty stabilnego jodu (w formie tabletek jodku potasu) stosuje się w ramach profilaktyki jodowej po wypadkach jądrowych. Sytuacja radiacyjna jest z kolei stale monitorowana przez Państwową Agencję Atomistyki (PPA).
Gdzie udać się po jodek potasu?
Aby rozpocząć suplementację jodkiem potasu, należy zgłosić się do lekarza lub najbliższego punktu dystrybucji (w razie otrzymania komunikatu o zagrożeniu radiacyjnym). Składnik ten występuje w formie tabletek, kropli i płynu. Dawkowanie jodku potasu zależy od decyzji lekarza, ale informacje na ten temat znajdziemy też w ulotce. Sam lek z jodkiem potasu można odebrać w punktach dystrybucji, co jest możliwe tylko w przypadku realnego zagrożenia. Preparat należy przyjąć dopiero po ogłoszeniu zagrożenia radiacyjnego, najlepiej w ciągu 2 do 8 godzin od tego momentu. Obecnie na terenie Polski nie występuje zagrożenie radiacyjne, a aktualne dane ze stacji pomiarowych znajdziemy na stronach rządowych.
Działania niepożądane jodku potasu
Tak jak każdy lek, tak i preparaty z jodkiem potasu mogą wywoływać skutki uboczne i pewne działania niepożądane.Będą to przede wszystkim takie symptomy jak katar, bolesny obrzęk ślinianek, nudności, nasilenie objawów gruźlicy, zaburzenia ze strony układu pokarmowego, wymioty, nudności, a także alergie skórne (wysypka, wypryski, swędzenie).
Warto pamiętać, że suplementacja jodu bywa konieczna w przypadku ciąży i karmienia piersią, ale stosowanie wszelkich leków i preparatów z jodkiem potasu powinno się bezwzględnie konsultować z lekarzem. Leki z jodkiem potasu zawsze przechowujemy w szczelnie zamkniętym opakowaniu i z dala od zasięgu dzieci. Należy też pamiętać, że w przypadku przyjęcia przyjęcia jodku potasu doustnie jako środka wykrztuśnego, nie należy łączyć go z innymi preparatami wykrztuśnymi.
Źródła:
1. Jod (jodek potasu): https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=429
2. https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/28768/characteristic
3. Use of potassium iodide in Dermatology: updates on an old drug: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3754371/
4. Iodine - induced hypothyroidism:https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11396709/
5. B. Igielska, Do czego może prowadzić nieuzasadnione użycie jodku potasu?: https://zdrowie.pap.pl/srodowisko/do-czego-moze-prowadzic-nieuzasadnione-uzycie-jodku-potasu
Przedstawiony materiał ma charakter informacyjny i nie stanowi porady lekarskiej.
Opis stanowi informację o substancjach i ich możliwościach zastosowania na podstawie dostępnych informacji w artykułach naukowych (PubMed, Scorpus, Elsevier), Internecie, prasie, książkach naukowych. Materiał nie stanowi opisu suplementu diety, ani innego produktu zawierającego opisane składniki.
W przypadku stosowania suplementów diety pamiętaj, że bardzo ważna jest zrównoważona i zbilansowana dieta. Nie przekraczaj zalecanej porcji dziennej, przechowuj suplement w miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Zawsze czytaj etykiety, a na nich zalecenia i ostrzeżenia, a w razie wątpliwości zawsze konsultuj stosowanie z lekarzem.
Poznaj nasze produkty
TE WPISY MOGĄ CIĘ ZAINTERESOWAĆ
Ryboflawina Witaminy z grupy B odgrywają istotną rolę dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jedną z nich jest witamina B2. Jak działa? Ryboflawina wspomaga działanie układu nerwowego, bierze udział w procesach przemiany materii i wspomaga układ odpornościowy w pełnieniu jego funkcji. …
Ryboflawina Co to jest? Jaka najlepsza? Właściwości i działanie.
Ciągłe zmęczenie – jakie witaminy? Gdy pojawia się uczucie ciągłego zmęczenia, spadku energii, zmniejszenie koncentracji, warto poszukać odpowiednich witamin i suplementów, które pomogą w odzyskaniu sił witalnych. Jakie są objawy przemęczenia, jego rodzaje, przyczyny i jakie witaminy oraz sposoby pomogą …
Witamina K Witamina K zaliczana jest do niezbędnych składników pokarmowych, bez których niemożliwe jest prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi i ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego i wspiera proces tworzenia tkanki kostnej. Jest syntetyzowana …
Witamina K Występowanie, zastosowanie, działanie i właściwości